صورتبندی نظریۀ ابن سینا دربارۀ کیفیات محسوس
نویسنده
چکیده مقاله:
برخی کیفیات محسوس را کیفیات اشیای بیرونی میدانند؛ برخی از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما در ادراک حسی بهطور مستقیم و بیهیچ واسطهای از این کیفیات مطلع میشویم و برخی دیگر از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما به واسطۀ امور دیگری به این کیفیات علم پیدا میکنیم. برخی دیگر هم کیفیات محسوس را کیفیات خود ذهن یا حس میدانند. در این مقاله نشان داده میشود که ابن سینا طرفدار تقریر خاصی از واقعگرایی نامستقیم است؛ یعنی این دیدگاه که کیفیات محسوس کیفیتهای اشیای بیرونیاند و مُدرِک بهواسطۀ صورتهای انتزاعی خاصی از آنها مطلع میشود.
منابع مشابه
صورت بندی نظریۀ ابن سینا دربارۀ کیفیات محسوس
برخی کیفیات محسوس را کیفیات اشیای بیرونی می دانند؛ برخی از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما در ادراک حسی به طور مستقیم و بی هیچ واسطه ای از این کیفیات مطلع می شویم و برخی دیگر از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما به واسطۀ امور دیگری به این کیفیات علم پیدا می کنیم. برخی دیگر هم کیفیات محسوس را کیفیات خود ذهن یا حس می دانند. در این مقاله نشان داده می شود که ابن سینا طرفدار تقریر خاصی از واقع گرا...
متن کاملمسألۀ کیفیات ثانویه در فلسفۀ ابن سینا
کیفیات ثانویۀ اشیاء و تمایزشان با کیفیات بهاصطلاح اولیه از مباحث مهم و برجستۀ در صدر تاریخ فلسفه و علمشناسی جدید بوده است . صورتبندیهای اولیه و جدی و تأثیرگذار این کیفیات با نام گالیله و لاک پیوند خورده است.اما توجه به ویژگی خاص این نوع کیفیات اشیاء در تاریخ فکر و فلسفه بیسابقه نبوده است و ریشههای آن را در مباحث فیلسوفان یونانی و متفکران قرون وسطی نیز میتوان دید.ابن سینا از جمله فیلسوفان...
متن کاملنظریۀ عمل ابن سینا
در تصویری که ابن سینا از مبادی فعل اختیاری انسان بدست میدهد، آدمی لذیذ (مفید/خیر) یا مؤلم (مضر/شر) بودن چیزی را ادراک میکند. آنگاه به آن میل و شوق پیدا میکند، سپس اراده پدید میآید و در نتیجه، اعصاب یا قوای فاعلهای که در عضلات قرار دارند، عضلات را به حرکت در میآورند و فعل انجام میشود. این تصویری کلی است که از نقاط مختلف آثار ابن سینا میتوان اجزای آن را گرد هم آورد، اما همگی این اجزا در ...
متن کاملنظریۀ عمل ابن سینا
در تصویری که ابن سینا از مبادی فعل اختیاری انسان بدست می دهد، آدمی لذیذ (مفید/خیر) یا مؤلم (مضر/شر) بودن چیزی را ادراک می کند. آن گاه به آن میل و شوق پیدا می کند، سپس اراده پدید می آید و در نتیجه، اعصاب یا قوای فاعله ای که در عضلات قرار دارند، عضلات را به حرکت در می آورند و فعل انجام می شود. این تصویری کلی است که از نقاط مختلف آثار ابن سینا می توان اجزای آن را گرد هم آورد، اما همگی این اجزا در ...
متن کاملبررسی تطبیقی نظریۀ ابن سینا در باب طبقه بندی علوم
مقالۀ حاضر، ضمنِ گذری اجمالی بر تاریخچه و فواید طبقه بندی علوم با مطرح نمودن پارهای از دیدگاههای فلاسفۀ شرق و غرب در این زمینه سعی مینماید ویژگیها و نقاط برجستۀ تقسیم بندی ابن سینا را بیان کرده و به تبیین بعضی از زوایای آن بپردازد. موضوعات، مسائل، روشها و اهداف و غایات و تاریخ تولد علوم و وجوه ممیزۀ دیگری، علوم را از یکدیگر متمایز میکند. نظریۀ ابن سینا در تقسیم بندی و طبقه بندیِ علوم علاوه ...
متن کاملتفتیش در هستیهای محسوس و استنباطهای متافیزیکی آن نزد افلاطون و ابن سینا
مرزبندیهای فلسفی در مورد عالم حس و عالم غیر محسوس همواره یکی از تمایزات عمدة میان فیلسوفان بوده است. نتیجه این مرزبندی قرار دادن دو دسته از فیلسوفان در دو صف جدای از یکدیگر است. در یک طرف فیلسوفان مادی گرا قرار دارند که شعاع عالم هستی را صرفاً در عالم حس و ماده محدود مینمایند و در طرف دیگر صف فیلسوفانی قرار دارند که شعاع عالم هستی را فراتر از حس و ماده میدانند. آنچه ممکن است این تمایز را مضا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 15 شماره 59
صفحات 64- 82
تاریخ انتشار 2010-09-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023